W ocenie Stowarzyszenia dokumenty strategiczne dotyczące kluczowych dla krajowej gospodarki obszarów, takie jak Krajowy Plan, powinny w sposób czytelny programować horyzont działań na najbliższe dekady. Założeniem przedmiotowego dokumentu, wyrażonym przez jego autorów, jest określenie transparentnej i długoterminowej strategii energetycznej, a co za tym idzie tworzenie stabilnych ram dla kształtowania mechanizmów systemowych, regulacji sektorowych oraz podejmowania decyzji inwestycyjnych wymagających zaangażowania kapitału prywatnego i publicznego.
Mając jednak na uwadze, że Krajowy Plan opracowany został pod koniec 2024 roku a jego przyjęcie nastąpi nie wcześniej niż w roku 2025, obejmuje on horyzont czasowy nieprzekraczający okresu pięciu lat. Trudno zatem traktować go jako dokument o znaczeniu strategicznym. Realizacja większości postulatów w nim zawartych może co najwyżej zostać w tym okresie zainicjowana, a z całą pewnością nie zostanie sfinalizowana.
Polskiemu systemowi energetycznemu brakuje długoterminowej, spójnej i możliwie precyzyjnie określonej strategii, w oparciu o którą mógłby zostać przeprowadzony proces transformacji energetycznej. W ocenie Stowarzyszenia opracowywane obecnie krajowe dokumenty strategiczne powinny obejmować wieloletnią perspektywę i sięgać co najmniej do roku 2040. Uważamy, że jest to warunek dla przedstawienia doktryny, w oparciu o którą możliwe byłoby programowanie rozwoju polskiej energetyki oraz, co szczególnie istotne, powiązanych z nią sektorów gospodarki, których funkcjonowanie w sposób bezpośredni zależy od sytuacji na rynku energii.
Krajowy Plan powinien w sposób czytelny określić agendę działań na najbliższe dekady, która zapewni sprawną i sprawiedliwą transformację energetyczną Polski, wzmacniającą konkurencyjność gospodarki. Powyższe będzie możliwe jedynie, gdy scenariusz tzw. aktywnej transformacji (WAM) zostanie jednoznacznie zdefiniowany jako docelowy. W ocenie Stowarzyszenia próby projektowania polityki klimatyczno-energetycznej na podstawie nieokreślonego kompromisu pomiędzy scenariuszem bazowym WEM a scenariuszem ambitnym WAM skazane będą na niepowodzenie. Administracja publiczna, przedstawiciele biznesu, samorządy i społeczeństwo obywatelskie potrzebują jasnych celów, na podstawie których mogą planować dalsze kroki w obszarze transformacji.
…