W pierwszym kwartale 2020 roku w systemie aukcyjnym operacyjny status zyskało 29 nowych instalacji OZE.
Sprzedaż energii rozpoczęła m.in. pierwsza instalacja uruchomiona na podstawie ostatnich aukcji. W systemie aukcyjnym rozliczenia zaczęła też pierwsza nowa biogazownia rolnicza.
Na koniec 2019 r. w systemie aukcyjnym wytwarzanie energii rozpoczęło w sumie 406 nowych instalacji o łącznej mocy 358,9 MW. Oznacza to, że w porównaniu ze stanem z końca 2018 roku, w ubiegłym roku przybyły 262 źródła o łącznej mocy około 234,4 MW. Najwięcej nowych mocy to efekt drugiej aukcji wiatrowo-fotowoltaicznej w koszyku do 1 MW, przeprowadzonej w połowie 2017 roku, w wyniku której udało się uruchomić 319 instalacji fotowoltaicznych o łącznej mocy 274,4 MW oraz dwie elektrownie wiatrowe o łącznej mocy 1,7 MW.
Jak podaje Urzędu Regulacji Energetyki łączna liczba nowych instalacji, które rozpoczęły produkcję energii w systemie aukcyjnym, wzrosła w ciągu pierwszego kwartału o 29 – do 435, a ich moc zwiększyła się o 25,246 MW – do poziomu 384,146 MW. W tym najwięcej – 427 – było instalacji fotowoltaicznych, a ich liczba w porównaniu do końca 2019 roku wzrosła o 27. Ich łączna moc wzrosła do 372,281 MW, co daje przeciętną moc 0,871 MW na projekt. W zestawieniu na koniec marca Urząd Regulacji Energetyki zwiększył o trzy, do 322, liczbę instalacji fotowoltaicznych zrealizowanych po aukcji z 2017 r. Do tego w ciągu ostatniego kwartału przybyły 23 instalacje uruchomione na podstawie aukcji z 2018 r. Ich liczba wzrosła do 42. Ponadto URE odnotowuje pierwszą instalację fotowoltaiczną uruchomioną w wyniku aukcji z grudnia 2019 r. – chodzi o system PV o mocy wynoszącej jedynie 26 kW.
W ciągu ostatniego kwartału o jedną wzrosła liczba instalacji wiatrowych. Wcześniej URE informował o jednej uruchomionej elektrowni wiatrowej w wyniku aukcji z 2016 r., dwóch powstałych po aukcji z 2017 r. i jednej po aukcji z 2018 r. Teraz Urząd zwiększył do dwóch liczbę turbin uruchomionych w wyniku pierwszej aukcji. Ponadto URE odnotowuje na koniec marca uruchomione dwie nowe elektrownie wodne o łącznej mocy 6,716 MW, które powstały po aukcji z 2018 roku i które były już w zestawieniu URE na koniec grudnia 2019 r.
W aukcjach przeprowadzonych w latach 2016 ‒ 2019 udzielono wsparcie łącznie dla ponad 2 tysięcy instalacji – w tym także dla istniejących instalacji, które przeszły do nowego systemu rozliczeń ze “starego” systemu zielonych certyfikatów. Łączna wartość energii objętej wygranymi ofertami wyniosła ponad 38 mld zł. Sprzedano prawie 154 TWh energii elektrycznej.
W tym w wyniku aukcji z 2016 roku wartość sprzedanej energii wyniosła 1,12 mld zł, w aukcji z roku 2017 było to 1,88 mld zł, a wyraźny wzrost wartości sprzedanej energii miał miejsce w aukcjach z roku 2018, kiedy sprzedano energię łącznie za 14,22 mld zł, a także w wyniku ostatnich aukcji z 2019 r., kiedy sprzedano energię za 20,58 mld zł, z czego większość przypadło na farmy wiatrowe w koszyku wiatrowo-fotowoltaicznym dla projektów o jednostkowej mocy ponad 1 MW.
Instalacje istniejące – migrujące z kończącego się systemu świadectw pochodzenia – z przeznaczonej dla nich puli o wartości ponad 46 mld zł zdołały zagospodarować nieco ponad 1 mld zł, co stanowi niewiele ponad 2 proc. łącznej wartości energii elektrycznej przeznaczonej dotychczas na sprzedaż w drodze aukcji.
Jak szacuje Urząd Regulacji Energetyki, w wyniku rozstrzygnięcia dotychczasowych aukcji może powstać ok. 3,4 GW nowych mocy w technologii wiatrowej, ok. 1,7 GW w technologii PV oraz niecałe 70 MW nowych mocy w pozostałych technologiach OZE. URE odnotowuje ewolucję sposobu rozstrzygania aukcji. W aukcjach przeprowadzanych w 2016 r. i 2017 r. wygrywali uczestnicy, którzy zaoferowali najniższą cenę sprzedaży – aż do wyczerpania ilości lub wartości tej energii określonej w ogłoszeniu o aukcji. Nowelizacja ustawy z 2018 r. wprowadziła tzw. regułę wymuszania konkurencji.
Zgodnie z tą regułą aukcję wygrywają uczestnicy, którzy zaoferowali najniższą cenę sprzedaży energii i których oferty łącznie nie przekroczyły 100 proc. wartości lub ilości energii określonej w ogłoszeniu o aukcji i 80 proc. ilości energii elektrycznej objętej wszystkimi złożonymi ofertami. Taki zapis ma umożliwić uniknięcie sytuacji, w której wszystkie oferty wygrywają aukcję, nawet jeśli ilość lub wartość energii elektrycznej złożonych ofert nie wyczerpuje całego wolumenu lub wartości wskazanych w ogłoszeniu.
W przypadku ofert wygranych w 2017 r. średnia cena wyniosła 372 zł/MWh, w 2018 r. wyniosła już tylko 352 zł/MWh, a w 2019 r. – 317 zł/MWh, co można tłumaczyć większym udziałem farm wiatrowych, w przypadku których inwestorzy oferowali energię po cenach nawet poniżej 200 zł/MWh.
W kontekście nowych aukcji, nie wiadomo jeszcze kiedy się odbędą.
Rząd przyjął rozporządzenie wyznaczające wartość i wolumeny energii, które mogą zostać sprzedane w aukcjach w 2020 r. Zgodnie z jego treścią w tegorocznych aukcjach wiatrowo-fotowoltaicznych dla projektów o mocy ponad 1 MW prognozowany jest zakup energii z farm wiatrowych o mocy do 800 MW oraz z elektrowni fotowoltaicznych o mocy 700 MW.
Ponadto w koszyku dla wiatru i PV do 1 MW według rozporządzenia całe wsparcie ma zgarnąć fotowoltaika i prognozowane jest objęcie gwarancjami sprzedaży energii z elektrowni PV o łącznej maksymalnej mocy 800 MW.
Wsparciem mają zostać objęte także nowe hydroelektrownie powyżej 1 MW – o łącznej mocy 20 MW, hydroelektrownie o mocy do 1 MW – w sumie na 10 MW, a także biogazownie rolnicze o mocy ponad 1 MW – na 20 MW, pozostałe biogazownie o jednostkowej mocy do 1 MW – na 10 MW, a także tzw. dedykowane instalacje spalania biomasy o jednostkowej mocy ponad 1 MW – o łącznej, maksymalnej mocy 100 MW.
Ponadto planowana jest sprzedaż wolumenu energii elektrycznej wytworzonej w istniejących instalacjach wykorzystujących wyłącznie biogaz rolniczy do wytwarzania energii elektrycznej z wysokosprawnej kogeneracji, o łącznej mocy zainstalowanej elektrycznej większej niż 1 MW. Ma to umożliwić przejście z systemu świadectw pochodzenia do aukcyjnego systemu wsparcia w sumie istniejącym 39 instalacjom biogazowym o łącznej mocy maksymalnie 59 MW.
Terminy tegorocznych aukcji nie są jeszcze ogłoszone. Konieczne jest również rządowe rozporządzenie wyznaczające ceny referencyjne, czyli maksymalne ceny za energię, którą w tym roku będą mogli zaoferować inwestorzy dla poszczególnych technologii wytwarzania.