Komisja Europejska (KE) zatwierdziła, zgodnie z przepisami Unii Europejskiej (UE) dotyczącymi pomocy państwa, program wspierania produkcji energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii na Litwie. Środek ten, otwarty dla wszystkich rodzajów wytwarzania energii ze źródeł odnawialnych, przyczyni się do osiągnięcia celów UE w zakresie ochrony środowiska naturalnego bez nadmiernego zakłócania konkurencji.
W dniu 1 maja 2019 roku Litwa wprowadzi nowy program pomocy na rzecz wspierania instalacji wytwarzających energię elektryczną ze źródeł odnawialnych, takich jak wiatr, energia słoneczna lub wodna. Program pomoże Litwie osiągnąć krajowy, docelowy udział odnawialnych źródeł energii w końcowym zużyciu energii brutto, który został ustalony na poziomie 38% do 2025 roku. System energii odnawialnej będzie obowiązywał do dnia 1 lipca 2025 roku lub alternatywnie do osiągnięcia celu 38 %.
Program, którego całkowity budżet wynosi 385 mln EUR, będzie otwarty dla wszystkich instalacji wykorzystujących odnawialne źródła energii.
Instalacje korzystające z programu otrzymają wsparcie w formie premii, która zostanie ustalona w drodze procedury przetargowej dla wszystkich rodzajów instalacji, niezależnie od wielkości instalacji i zastosowanej technologii odnawialnej.
Jednakże premia końcowa nie zostanie ustalona na poziomie wyższym niż różnica między nimi: ceny rynkowej energii elektrycznej na Litwie (cena referencyjna) oraz średnie koszty produkcji najbardziej opłacalnej technologii energii odnawialnej na Litwie (cena maksymalna). Zostało to określone przez władze litewskie jako lądowa energetyka wiatrowa.
Zarówno cena referencyjna, jak i cena maksymalna będą ustalane przez litewski krajowy organ regulacyjny do spraw energii dla każdej aukcji.
Komisja oceniła program zgodnie z przepisami UE dotyczącymi pomocy państwa, w szczególności zgodnie z wytycznymi z 2014 roku w sprawie pomocy państwa na ochronę środowiska i energię.
Komisja uznała, że pomoc ma efekt zachęty, ponieważ cena rynkowa nie pokrywa w pełni kosztów wytwarzania energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii, a beneficjenci będą musieli wystąpić o pomoc, zanim instalacje wytwarzające energię elektryczną rozpoczną działalność. Pomoc jest również proporcjonalna i ograniczona do niezbędnego minimum, ponieważ pokrywa jedynie różnicę między kosztami produkcji a ceną rynkową energii elektrycznej.
W związku z tym Komisja stwierdziła, że środek zastosowany przez Litwę jest zgodny z unijnymi zasadami pomocy państwa, ponieważ promuje wytwarzanie energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych, zgodnie z celami UE w zakresie ochrony środowiska, bez nadmiernego zakłócania konkurencji.
Wytyczne Komisji z 2014 roku w sprawie pomocy państwa na ochronę środowiska i energię umożliwiają państwom członkowskim wspieranie produkcji energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii, z zastrzeżeniem spełnienia określonych warunków. Celem tych przepisów jest pomoc państwom członkowskim w osiągnięciu ambitnych celów UE w zakresie energii i klimatu przy możliwie najniższych kosztach dla podatników i bez nadmiernych zakłóceń konkurencji na jednolitym rynku. Dyrektywa w sprawie energii odnawialnej ustanowiła cele dotyczące udziału wszystkich państw członkowskich w końcowym zużyciu energii brutto do roku 2030. W przypadku Litwy cel ten wynosi 32% do 2030 roku.