Forum Energii w raporcie przygotowanym wspólnie z Instytutem Energii Odnawialnej mówi o tym, jak możemy w polskim ciepłownictwie zwiększyć udział OZE do 40 proc. w perspektywie 2030 r.
Autorzy analizy zwracają uwagę, że polski sektor ciepłownictwa opiera się w ogromnym stopniu na węglu, którego udział w produkcji ciepła w ciepłownictwie systemowym sięga prawi 73 proc., a w przypadku domowych instalacji grzewczych ok. 48 proc. Jak podano w opracowaniu zużycie węgla kamiennego do celów grzewczych wynosi 24 mln ton rocznie, z czego 12 mln ton jest wykorzystywane w gospodarstwach domowych.
Wobec toczącej się na poziomie unijnym dyskusji na temat neutralności klimatycznej UE w ocenie autorów analizy ważne jest ustanowienie w Polsce długofalowego celu dekarbonizacji w ciepłownictwie. Według nich udział OZE w ciepłownictwie w 2030 r. powinien być ustalony na poziomie 40 proc., co pozwoli całkowicie wyeliminować emisje do 2050 r.
W raporcie przedstawiono ścieżkę do osiągnięcia 40-procentowego udziału OZE w ciepłownictwie w 2030, co według autorów wymaga zmniejszeniem zapotrzebowania na ciepło oraz zmiany struktury zapotrzebowania na paliwa i mocy zainstalowanej.
Według założeń prognostycznych przedstawionych w analizie, w 2030 r. zapotrzebowanie na ciepło spadnie o 21 proc. do 622 PJ w porównaniu do 789 PJ w 2016 r. Będzie to miedzy innymi w efekt powszechnej termomodernizacji budynków. Natomiast technologie paliw kopalnych będą zastępowane przez OZE. Łączna moc tych pierwszych w całym ciepłownictwie ma spaść z 139 GWt w 2016 r. do 71 GWt w roku 2030. Jednocześnie moce zainstalowane w OZE (łącznie z ciepłem odpadowym i procesami spalania odpadów komunalnych) wzrosną z 33 GWt do 72 GWt.
Jak wskazano w analizie udziału energii z OZE w ciepłownictwie indywidualnym ma wzrosnąć z 21 proc. w 2016 r. do 40 proc. w 2030 r. W efekcie zainstalowana moc OZE podwoi się z 31 GWt do blisko 60 GWt i wyniesie 54 proc. łącznej mocy w ciepłownictwie indywidualnym wobec 22 proc. w 2016 r.
Natomiast w ciepłownictwie systemowym udział energii z OZE ma wzrosnąć z 9 proc. w roku 2016 do 39 proc. w 2030 r. Moc zainstalowana OZE w ciepłownictwie systemowym ma zwiększyć się ponad sześciokrotnie, z niecałych 2 GW t do 12,2 GW t, co ma się przełożyć na 37 proc. łącznej mocy w ciepłownictwie systemowym wobec 5 proc. w 2016 r.
Według autorów opracowania największe inwestycje należy przeznaczyć na trzy technologie, których moc grzewcza może znacząco wzrosnąć w ciągu najbliższej dekady: pompy ciepła (do 9,1 GWt), kolektory słoneczne (do 23,5 GWt) oraz kotły na pellet wykorzystywane w gospodarstwach domowych (do 23 GWt)
Łączne nakłady inwestycyjne na nowe technologie OZE w ciepłownictwie w latach 2020−2030 autorzy raportu oszacowali na 81,5 mld zł. Jak podkreślono w raporcie średnie wydatki na poziomie ok. 8 mld zł rocznie są szansą dla dostawców technologii, ale też realnym wyzwaniem, także dla inwestorów i sektora finansowego.
Jak podkreśla prezes Forum Energii. dr Joanna Maćkowiak Pandera:
Rozwojowi OZE w ciepłownictwie powinna towarzyszyć ambitna polityka przemysłowa, aby rozbudować potencjał krajowego sektora produkcji i instalacji urządzeń oraz stworzyć w tym sektorze jak najwięcej miejsc pracy. Czyste ciepło może stać się kołem zamachowym polskiej gospodarki, która po kryzysie wywołanym koronawirusem będzie potrzebowała nowych impulsów rozwojowych.